W tym roku Państwowa Inspekcja Pracy zamierza przeprowadzić 88 tysięcy kontroli z czego 32 procent to kontrole związane z reakcją na skargi, zgłaszane głównie przez pracowników i byłych pracowników. Około 12 proc. stanowić będą zadania koordynowane centralnie, 10 procent – tematy własne okręgowych inspektoratów pracy, odnoszące się do lokalnej specyfiki. Pozostałe 46 procent to kontrole podejmowane w ramach codziennej działalności inspekcyjnej, ale znacznie większa ich część będzie w tym roku dotyczyć wypłaty wynagrodzeń!
Aż 32 procent wszystkich kontroli zaplanowanych przez Państwową Inspekcję Pracy na ten rok to reakcja na skargi, zgłaszane przez pracowników i byłych pracowników. Liczba tych skarg wzrasta w ostatnim czasie. Tylko w 2011 roku wpłynęło ich 42,7 tys., czyli o blisko jedną czwartą więcej niż w roku poprzednim. Wyraźnie zwiększyła się też liczba skarg anonimowych, co może oznaczać, że składający je ludzie boją się utraty pracy. PIP podkreśla, że z pełnym zaufaniem mogą się zwracać wszyscy pracownicy, którzy chcą poskarżyć się na naganne praktyki pracodawcy, bez względu na formę zatrudnienia. Każdy, jeśli tylko sobie tego zażyczy, ma gwarancję anonimowości.
Wypadki przy pracy
PIP będzie konsekwentnie kontrolować pracodawców lekceważących obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa warunków pracy, szczególnie małe firmy budowlane. Inspektorzy pracy zwrócą uwagę przede wszystkim na roboty na wysokości i prace ziemne, czyli te związane z największymi zagrożeniami wypadkowymi. Nadzorowane będą też inwestycje związane z Euro 2012. Nadal będą prowadzone działania kontrolne, doradcze i promocyjne w zakładach o wysokim przekroczeniu norm czynników szkodliwych dla zdrowia, znacznej liczbie chorób zawodowych i wysokich wskaźnikach wypadkowości. Ponieważ badania inspektorów potwierdzają, że wypadkom przy pracy szczególnie często ulegają osoby o krótkim stażu pracy, kontrole zapewnienia bezpiecznych warunków pracy w zakładach nowo powstałych ujęto w planie centralnym. Oznacza to, że będą one realizowane – według jednolitych zasad – przez okręgowe inspektoraty pracy i nadzorowane przez Główny Inspektorat Pracy. Jednocześnie monitorowane będzie stosowanie przez inspektorów PIP nowego uprawnienia, umożliwiającego odstąpienie od środków prawnych i poprzestanie na ustnym pouczeniu pracodawcy dopiero rozpoczynającego działalność.
Prewencja
Wśród zadań programu rocznego PIP znalazły się także różnorodne projekty prewencyjne. Inspektorzy i pracownicy merytoryczni dotrą z konkretnym wsparciem do ok. 200 tys. podmiotów gospodarczych, głównie małych i średnich firm, które mają problemy z dostosowaniem się do wymagań bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Właśnie małe i średnie firmy, wybrane na podstawie wypadkowych baz danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, będą adresatami programu „Zarządzanie bezpieczeństwem pracy - prewencja wypadkowa”. Z kolei do pracodawców, kadry kierowniczej i specjalistów w dziedzinie przepisów prawa pracy skierowana zostanie kampania informacyjna „Stres i inne czynniki psychospołeczne związane z pracą”, która uwzględnia założenia „Europejskiej kampanii SLIC 2012 na temat ryzyka psychospołecznego”. Planując pracę na ten rok PIP koncentrowała się na branżach i zakładach pracy, w których wcześniej inspektorzy pracy stwierdzili już zły stan ochrony pracy. Kontrole realizowane są zgodnie z rocznym programem działania, który powstał w oparciu o analizę dotychczasowego dorobku kontrolnego, danych dotyczących wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zmian legislacyjnych, sygnałów o nieprawidłowościach oraz skarg przekazywanych przez różne organy, instytucje, a przede wszystkim przez samych pracowników.
PIP zachęca także do skorzystania z najnowszego informatora pt. Prawo pracy 2012 autorstwa Katarzyny Pietruszyńskiej, w której zostały omówione najważniejsze zagadnienia prawa pracy związane ze stosunkiem pracy, zakazem dyskryminacji i mobbingiem, wynagrodzeniem za pracę, odpowiedzialnością pracowniczą, czasem pracy, urlopami wypoczynkowymi, ochroną rodzicielstwa, bezpieczeństwem i higieną pracy oraz wykroczeniami przeciwko prawom pracownika. Poszczególne zagadnienia są zilustrowane liczny mi przykładami oraz orzecznictwem. Informator można pobrać na stronie:
http://www.pip.gov.pl/html/pl/wydawn/pdf/12_prawo_pracy_info.pdf
(źr. komunikat PIP)
