Według firmy doradczej Savills w roku 2017 zaobserwowano silny nowy trend w sektorze handlowym - wytworzenie się nowej generacji centrów handlowych – galerii społecznościowych. Obiekty te są odpowiedzią na rozwój sektora e-commerce, stawiając na usługi rozrywkowe i ofertę gastronomiczną. Z kolei na rynku biurowym zadebiutowała nowa grupa najemców – operatorzy przestrzeni coworkingowych. Powierzchnie biurowe, które można wynająć na krótki okres to efekt zarówno rozwijającej się kultury startupowej, jak i coraz większej liczby krótkoterminowych projektów dużych korporacji, które wymagają zatrudnienia dodatkowych osób.
2018 rok może stać pod znakiem poszukiwania sposobów na zrekompensowanie potencjalnych strat wynikających z zakazu handlu w niedzielę. Niewykluczone, że spowoduje to jeszcze większe zacieśnienie się świata handlu online i offline. Zgodnie z prognozami Savills prawdopodobnie będziemy również świadkami jeszcze silniejszego przełożenia aktualnej sytuacji na rynku pracy na nieruchomości biurowe i magazynowe. Jeszcze powszechniejsze może stać się wykorzystywanie atrakcyjnej lokalizacji biurowej jako karty przetargowej w walce o najlepszych pracowników. Natomiast najemcy magazynowi coraz częściej mogą rozważać alternatywę w postaci automatyzacji procesów jako odpowiedzi na rosnące koszty zatrudnienia i brak rąk do pracy.
Według wstępnych szacunków Savills rok 2017 r. może zakończyć się rekordowym wolumenem transakcji na rynku inwestycyjnym przekraczającym poziom 4,6 mld euro, pod warunkiem finalizacji kilku dużych transakcji, których losy będą ważyć się w ostatnich dniach grudnia. Wysoka aktywność inwestorów potwierdza dobrą kondycję polskiego rynku nieruchomości komercyjnych. Rynek nieruchomości biurowych wzbogacił się w 2017 r. o około 800 tys. m.kw. nowej powierzchni, zwiększając swoje zasoby do 9,97 mln mkw. W tym samym czasie powstało 391 tys. m.kw. nowej powierzchni handlowej, dzięki czemu w Polsce jest jej już 11,46 mln m.kw. Trwa również boom na rynku magazynowym, gdzie w ciągu ostatnich 12 miesięcy wybudowano ponad 2,1 mln mkw. które podnoszą całkowite zasoby do poziomu 13,2 mln mkw.
Prognozowane trendy na 2018 r.:
Zakaz handlu w niedzielę - wobec wizji ograniczenia handlu w niedzielę sieci handlowe oraz właściciele obiektów będą szukać sposobów ograniczenia nieuniknionych strat związanych z nowym prawem. Mogą oni rozważać takie rozwiązania jak poszerzanie oferty na stacjach benzynowych, które będą współpracować z operatorami spożywczymi, czy organizacja eventów na terenach galerii z możliwością dokonania zakupu produktu online.
MSSF 16 - najemcy będą przygotowywać się do wejścia w życie nowych Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, zaplanowanego na początek 2019 r. Część z nich będzie z pewnością analizować alternatywy dla długoterminowego najmu w postaci elastycznych umów krótkoterminowych lub zakupu nieruchomości.
Rosnąca popularność magazynów wewnątrzmiejskich - dynamiczny rozwój sektora e-commerce zaostrza konkurencję w sektorze e-handlu. Będzie to miało przełożenie na popyt na nieruchomości magazynowe. Sklepy, w walce o klienta, szukają sposobów na skrócenie czasu dostawy. Będą więc rozważać wynajmowanie dodatkowych powierzchni magazynowych w obrębie największych aglomeracji.
Wyburzanie starszych obiektów w atrakcyjnych lokalizacjach - po trwającej od kilku lat fali modernizacji, rozbudów i odświeżania starszych nieruchomości, część właścicieli może zacząć rozważać rozbiórkę. Takie rozwiązanie pozwala na budowę nowocześniejszego obiektu, lepiej wykorzystującego potencjał atrakcyjnego gruntu. Kolejnym, po budynku Q22 wybudowanym w miejscu hotelu sieci Mercure, tego typu projektem na dużą skalę może być biurowiec Ilmet należący do firmy Skanska przy Rondzie ONZ w Warszawie.
Nowe technologie - najnowsze rozwiązania technologiczne coraz silniej wpływają na rynek nieruchomości. Samochody elektryczne, do których będą musiały być przystosowane biurowce, wykorzystanie robotów do magazynowania i produkcji towarów oraz futurystyczne showroomy zamiast tradycyjnych sklepów - te rozwiązania to nie melodia przyszłości, ale realne wyzwania dla inwestycji będących już na etapie planowania.
(red./źr. Savills)