Główny Urząd Statystyczny opublikował wyniki analizy dotyczące wypłat wynagrodzeń w wysokości co najwyżej ustawowego minimum, „samozatrudnienia” oraz zawierania umów zlecenia lub o dzieło za rok 2014. GUS podał także obliczenia dotyczące popytu na pracę w pierwszych trzech kwartałach 2015 r.
Z badań GUS wynika, że 1,36 mln osób zatrudnionych w gospodarce narodowej otrzymywało wynagrodzenie brutto nie przekraczające obowiązującego minimalnego wynagrodzenia (1 680 zł), co stanowi ok. 13 proc. ogółu zatrudnionych na umowę o pracę (podobnie jak w 2012 i 2013 roku). 1,1 mln – szacunkowa liczba osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, które na koniec 2014 r. nie zatrudniały pracowników na podstawie stosunku pracy (tzw. „samozatrudnieni”), tj. na tym samym poziomie jak w ostatnich dwóch latach. 1,3 mln – tyle wyniosła szacunkowa liczba osób w gospodarce narodowej, z którymi w 2014 r. została zawarta umowa zlecenie lub umowa o dzieło, a które nie są nigdzie zatrudnione na podstawie stosunku pracy oraz bez osób, które pobierają emeryturę lub rentę. Oznacza to zmniejszenie o ok. 7 proc. w stosunku do 2013 r.
Popyt na pracę w III kwartale 2015 roku
W końcu III kwartału 2015 r. liczba wolnych miejsc pracy w firmach zatrudniających co najmniej 1 osobę wynosiła 73,2 tys. i była niższa niż w kwartale poprzednim o 1,6 tys., tj. o 2,3 proc. W porównaniu z III kwartałem roku poprzedniego liczba wolnych miejsc pracy wzrosła o 13,0 tys., tj. o 21,7 proc. W końcu omawianego okresu nie obsadzonych było jeszcze 17,5 tys. (tj. 12,7 proc.) nowo utworzonych miejsc pracy. W III kwartale 2015 roku utworzono o 10,8 proc. mniej nowych miejsc pracy w porównaniu z poprzednim kwartałem oraz nieznacznie więcej (o 0,2 proc.) niż w III kwartale roku poprzedniego. W okresie III kwartału 2015 roku zlikwidowano o 5,0 proc. więcej miejsc pracy niż w II kwartale 2015 roku i o 6,1% mniej niż w III kwartale roku poprzedniego.
Wyniki badania popytu na pracę za III kwartał 2015 roku są reprezentatywne dla 713,9 tys. podmiotów, z czego 71,3 proc. stanowią jednostki o liczbie pracujących do 9 osób. Wśród badanych jednostek 89,7 proc. stanowiły podmioty sektora prywatnego. Spośród ogólnej liczby 713,8 tys. podmiotów tylko 26,5 tys., tj. 3,7 proc., dysponowało w końcu III kwartału br. wolnymi miejscami pracy, z tego 88,8 proc. stanowiły jednostki sektora prywatnego, najczęściej (53,9 proc.) były to jednostki o liczbie pracujących do 9 osób.
Liczba wykazanych wolnych miejsc pracy na koniec III kwartału 2015 roku wyniosła 73,2 tys. Wolne miejsca pracy koncentrowały się głównie w sektorze prywatnym (88,6 proc.) oraz w jednostkach o liczbie pracujących powyżej 49 osób (48,7 proc.). Najwięcej wolnych miejsc pracy zanotowano w jednostkach prowadzących działalność w zakresie przetwórstwa przemysłowego (23,7 proc.) oraz handlu; napraw pojazdów samochodowych (19,9 proc.). W III kwartale 2015 roku jednostki dysponujące wolnymi miejscami pracy najczęściej poszukiwały robotników przemysłowych i rzemieślników (21,8 proc.), specjalistów (19,3 proc.), a także operatorów i monterów maszyn i urządzeń (15,3 proc.). W końcu III kwartału 2015 r. największą liczbą ofert pracy dysponowało województwo mazowieckie (23,5 proc.), śląskie (11,6 proc.) i dolnośląskie (11,5 proc.),
a najskromniejsza oferta wolnych miejsc pracy wystąpiła w województwie podkarpackim (1,2 proc.), świętokrzyskim (1,4 proc.) oraz warmińsko-mazurskim (1,6 proc.).
W pierwszych trzech kwartałach 2015 roku powstało 484,8 tys. nowych miejsc pracy, z tego 8,8 proc. w sektorze publicznym, a 91,2 proc. w sektorze prywatnym. Nowe miejsca pracy zostały utworzone najliczniej w zbiorowości podmiotów zatrudniających do 9 osób (46,7 proc.). Najwięcej nowych miejsc pracy powstało w województwie mazowieckim – 97,1 tys. (20,0 proc.), śląskim – 54,8 tys. (11,3 proc.) oraz wielkopolskim – 52,6 tys. (10,8 proc.). Najmniej nowo utworzonych miejsc pracy wystąpiło w województwie opolskim – 7,5 tys. (1,5 proc.), podlaskim – 8,6 tys. (1,8 proc.), oraz lubuskim – 10,1 tys. (2,1 proc.). Nowo utworzone miejsca pracy powstały głównie w jednostkach prowadzących działalność w zakresie handlu; napraw pojazdów samochodowych (25,8 proc.), przetwórstwa przemysłowego (18,6 proc.) oraz budownictwa (12,5 proc.).
W omawianym okresie 2015 roku zlikwidowano 242,0 tys. miejsc pracy, głównie w sektorze prywatnym (88,2 proc.) oraz jednostkach o liczbie pracujących do 9 osób (42,2 proc.). Najwięcej zlikwidowanych miejsc pracy zanotowano w województwie mazowieckim – 52,0 tys. (21,5 proc.), śląskim – 32,3 tys. (13,3 proc.), wielkopolskim – 23,3 tys. (9,6 proc.), a najmniej w województwie podlaskim – 3,2 tys. (1,3 proc.), opolskim – 5,3 tys. (2,2 proc.) oraz lubuskim – 5,9 tys. (2,4 proc.).
Z danych GUS wynika, że dla okresu I kwartał 2012 – III kwartał 2015 roku wynika, że tylko w jednym kwartale liczba zlikwidowanych miejsc pracy była wyższa od nowo utworzonych (IV kwartał 2012 r.), natomiast we wszystkich pozostałych kwartałach tendencja była odwrotna (przeważała liczba nowo utworzonych miejsc pracy). Począwszy od I kwartału 2014 roku, w porównaniu z latami poprzednimi, liczba nowo utworzonych miejsc pracy była znacznie wyższa od liczby zlikwidowanych miejsc pracy. Na wzrost lub spadek liczby nowo utworzonych i zlikwidowanych miejsc pracy oprócz sytuacji gospodarczej ma wpływ również sezonowy charakter prac w niektórych rodzajach działalności.
