Co zrobić, aby zatrudnić pracownika z Europy Wschodniej?

Coraz więcej pracodawców ma problem ze znalezieniem kandydatów do pracy. Pozyskanie pracowników zza wschodniej granicy i uzyskanie dla nich pozwolenia na pracę to dla nich szansa a zarazem wyzwanie.

Szybka poprawa na rynku pracy, spadek bezrobocia oraz nadal liczne wyjazdy Polaków za granicę do pracy  - to wszystko sprawia, że na polskim rynku pracy brakuje rąk do pracy, a tę lukę wypełniają nasi sąsiedzi zza wschodniej granicy. - Pracownicy ze Wschodu, podobnie jak Polacy, chętnie emigrują w celach zarobkowych. Charakteryzuje ich wysoka motywacja do pracy i mobilność. Warunki zatrudnienia w Polsce, w tym wysokość pensji, są dla nich atrakcyjne, dlatego chętnie korzystają z ofert pracy proponowanych im przez wyspecjalizowane firmy rekrutacyjne. Agencje zatrudnienia pozyskują pracowników zarówno już przebywających w Polsce, jak i osoby, które rozważają i dopiero planują przyjechać do naszego kraju – komentuje Andrzej Trela, prezes Go West&Co.
Obawy pracodawców
Zatrudnienie pracowników ze Wschodu na początku może budzić duże obawy pracodawców. W związku z tym, często firmy na próbę zatrudniają tylko kilka lub kilkanaście osób, chcąc w ten sposób sprawdzić jak będzie układała się ich współpraca z innymi pracownikami, czy bariera językowa nie zaburzy pracy zespołu, czy nowi pracownicy wykażą się zaangażowaniem i gotowością do nauki.
- Dzięki zbliżonej kulturze i podobnemu językowi pracownicy ze Wschodu bardzo szybko adaptują się do nowych warunków. Firmy, które początkowo podchodzą ostrożnie do kwestii zatrudniania obcokrajowców, szybko przekonują się, że bardzo dobrze wykonują oni swoje obowiązki, są zmotywowani i efektywni. Po kilku miesiącach, a nawet tygodniach, pracodawcy często chcą rozszerzyć współpracę i zatrudnić kolejne osoby – mówi Andrzej Trela.
Legalizacja pracy
Decyzja o zatrudnieniu pracowników ze Wschodniej Europy nie należy do łatwych. Pierwsze wątpliwości pracodawców dotyczą spełnienia wszystkich warunków formalnych związanych z zatrudnieniem, a przepisy są niejasne i często wymagają doprecyzowania. Te kwestie wydają się największym wyzwaniem dla pracodawców. Polskie władze wydają kilkanaście typów wiz i czasem zgoda na zatrudnienie wymaga konsultacji z urzędem pracy. Najbardziej popularną formą zezwolenia jest oświadczenie o zamiarze powierzenia pracy obywatelom wybranych krajów (Federacja Rosyjska, Ukraina, Gruzja, Białoruś, Mołdawia). Taki dokument pozwala na legalne zatrudnienie pracownika na okres 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy pobytu, a jego uzyskanie trwa około 7 dni. Można też skorzystać z pomocy agencji zatrudnienia, która wie, jak zgodnie z obowiązującym prawem, zatrudnić pracownika zza wschodniej granicy i bierze na siebie całą odpowiedzialność związaną z uzyskaniem pozwolenia na pobyt i legalną pracę w Polsce. To pozwala szybko reagować na aktualne potrzeby pracodawców, którym zależy na natychmiastowym pozyskaniu pracowników. Najkrótszy czas, w jakim agencja zatrudnienia jest w stanie dostarczyć pracownika, to 2 tygodnie. Oczywiście, im bardziej specjalistyczne stanowisko, tym dłuższy jest to okres. Na przykład zrekrutowanie wykwalifikowanego spawacza może trwać nawet miesiąc. Są również specjaliści, których pozyskanie jest bardzo trudne, ponieważ Polska nie honoruje dokumentów uzyskanych poza RP, które uprawniają do wykonywania niektórych zawodów np. lekarza,.
- Jeżeli firma chciałaby zatrzymać pracownika na dłużej to istnieje możliwość uzyskania karty czasowego pobytu i zezwolenia na pracę u danego pracodawcy. Z obserwacji Go West&Co wynika, że ponad 50 proc. pracowników jest zainteresowanych takim rozwiązaniem. Poza tym, wielu obywateli Ukrainy i Rosji posiada Kartę Polaka, która zapewnia swobodny dostęp do naszego rynku pracy – wyjaśnia Andrzej Trela.
Kary za nielegalne zatrudnienie
Nielegalne zatrudnianie obywateli innych krajów może nieść za sobą bardzo poważne konsekwencje zarówno dla pracodawców, jak i samych cudzoziemców. Zgodnie z art. 120 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zarówno powierzenie cudzoziemcowi nielegalnego wykonywania pracy, jak i nielegalne wykonywanie pracy przez cudzoziemca stanowią wykroczenia. Czyn popełniony przez osobę działającą w imieniu pracodawcy jest zagrożony karą grzywny w wysokości od 3 tys. do 5 tys. zł, zaś cudzoziemcowi grozi grzywna od tysiąca do 5 tys. zł. W razie skazania za przestępstwo sąd może orzec zakaz dostępu firmy do niektórych środków unijnych lub nakazać jej zapłatę na rzecz Skarbu Państwa równowartości takich środków otrzymanych w ciągu ostatniego roku.
Oczekiwania pracowników
Pracownicy ze Wschodniej Europy oczekują od polskich pracodawców odpowiednich warunków zatrudnienia, czasu na zapoznanie się obowiązkami, a także pomocy w zakwaterowaniu blisko pracy. Firmy rekrutujące pracowników np. z Ukrainy wysyłają kandydatom dokładny opis przyszłych miejsc zamieszkania. Oprócz standardu pomieszczeń, dla pracowników zza wschodniej granicy bardzo ważna jest ich odległość od miejsca pracy. Wszelkie koszty takie jak np. cena biletów miesięcznych powinny być znane pracownikom jeszcze przed przyjazdem. Dzięki przekazaniu pełnej informacji na temat warunków pracy, pobytu, a także utrzymania udaje się uniknąć niepotrzebnych nieporozumień.
Jeśli sytuacja na polskim rynku pracy nie ulegnie zmianie to prawdopodobnie pracownicy zza wschodniej granicy będą jedyną szansą na uzupełnienie braków kadrowych.
(źr. Leasing Team / Go West&Co)