Ok. 100 bramownic na drogach woj. śląskiego i małopolskiego oraz na odcinku autostrady A2 zostało wykonanych z materiałów, nie spełniających norm, (pęknięte zgrzewane szwy metalowych kształtowników) wprowadzonych do obrotu na podstawie sfałszowanych świadectw odbioru. Zdaniem NIK stwarza to ryzyko dla życia, zdrowia i mienia uczestników ruchu drogowego. Izba poinformowała o tym Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego oraz Generalnego Dyrektora DKiA - czytamy w najnowszym raporcie Najwyższej Izby Kontroli.
Ale Izba przyznaje jednocześnie, że dzięki uruchomieniu sieci viaTOLL, możliwy jest elektroniczny pobór opłat za przejazdy samochodów ciężarowych po drogach publicznych. Zlikwidowano nieefektywny system winietowy, uzyskano zaplanowane przychody oraz stworzono warunki do wdrożenia Europejskiej Usługi Opłaty Elektronicznej.
Kontrolerzy NIK ustalili jednak, że do wykonania części bramownic sieci viaTOLL - na których zamontowano urządzenia elektronicznego poboru opłat - wykorzystano materiały nie spełniające norm, dopuszczone do obrotu na podstawie sfałszowanych świadectw odbioru oraz bez potrzebnych pozwoleń. Stwarza to ryzyko dla życia, zdrowia i mienia uczestników ruchu drogowego. Poważnym mankamentem funkcjonowania sieci viaTOLL jest brak metrologicznej kontroli całego układu pomiarowego, wyłączenie z jednolitej sieci elektronicznego poboru opłat autostrad koncesyjnych, gdzie należności pobierane są manualnie oraz błędy w naliczeniach kar dla kierowców. Wdrożenie KSPO stworzyło Polsce warunki do wprowadzenia Europejskiej Usługi Opłaty Elektronicznej, pozwalającej na używanie w pojazdach tylko jednego urządzenia do naliczania opłat za przejazd po płatnych drogach w całej Unii Europejskiej. Wykonanie tych zadań zostało przez NIK ocenione pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości.
Ponadto zdaniem NIK mankamentem systemu jest to, że sieć viaTOLL nie funkcjonuje na autostradach koncesyjnych, opłaty są tam pobierane manualnie. To spore utrudnienie dla kierowców jest spowodowane brakiem odpowiednich przepisów prawa, które umożliwiłyby objęcie wszystkich płatnych dróg jednolitym systemem poboru opłat. Ale wymaga to zmian legislacyjnych i za to odpowiada już właściwy minister wraz z rządowym centrum legislacji. Kontrolerzy Izby zwrócili także uwagę na to, że wielokrotnie nakładano niesłuszne kary pieniężne na kierowców, z powodu nieuiszczenia opłaty elektronicznej (art.13k ust.1). Kierowców, którzy nie uiścili opłaty elektronicznej, karano w sposób niezgodny z przepisami ustawy. Wysokość kar za przejazd bez opłaty po tej samej drodze krajowej była bowiem uzależniona od liczby bramownic, przez które przejechał pojazd. Prowadziło to do niedozwolonej kumulacji kar za nieuiszczenie opłaty za jednorazowy przejazd tą samą drogą krajową.
NIK uważa, że należy zintensyfikować prace podjęte przez ministra transportu w celu stworzenia rozwiązań prawnych umożliwiających funkcjonowanie sieci viaTOLL także na autostradach koncesyjnych.
źródło: NIK