Pewna niezbyt duża, ale prężnie działająca na rynku firma, planowała uczcić jubileusz 25 lat prowadzenia działalności kameralną imprezą na 120 osób. Właściciel przedsiębiorstwa – koneser hiszpańskich win, wpadł na pomysł, aby każdy z gości otrzymał od firmy na pamiątkę tego wydarzenia prezent w postaci butelki ulubionego wina pana prezesa, wprost z hiszpańskiej winnicy. Jak pomyślał tak zrobił – miesiąc przed imprezą firma wysłała do hiszpańskiego winiarza zamówienie na 120 butelek i wpłaciła zaliczkę, po czym prezes wezwał swojego logistyka i wydał polecenie, aby zadbał on o dopełnienie w imieniu firmy formalności celno-podatkowych, związanych z tą transakcją. Logistyk postanowił obdzwonić kilka agencji celnych i ustalić, co dokładnie ma zrobić.
Na podstawie tej wymyślonej, dość banalnie na pierwszy rzut oka, ale i prawdopodobnie wyglądającej sytuacji, postanowiliśmy sprawdzić, jak wyglądają realia obsługi celno-podatkowej niewielkich importerów wyrobów akcyzowych w Polsce, operujących na rynku wewnętrznym UE. Na swoich stronach internetowych kilka agencji celnych oferuje „obsługę w zakresie podatku akcyzowego”. Wybieramy zatem numer telefonu do pierwszego lepszego oddziału, opowiadamy naszą prostą historyjkę i z ufnością dziecka oczekujemy propozycji konkretnych rozwiązań. Tymczasem czeka nas niespodzianka...
Pierwsza trudność, na jaką napotykamy, to ustalenie, kto może coś wiedzieć na interesujący nas temat. Niektórzy nasi rozmówcy z rozbrajającą szczerością przyznają, że nie mogą nam pomóc, inni ofiarnie poszukują jakichś możliwości, wewnątrz własnej firmy lub na zewnątrz. Dostajemy numery telefonów, zarówno do różnych urzędów, które rzekomo mogą nam coś podpowiedzieć, jak i bardziej nieformalne kontakty („szwagierce mojego stryja pomogła kiedyś taka pani...”). Niektórzy desperaci wskazują na możliwość przywozu wina na tzw. krzywy ryj, czyli z pominięciem wszelkich formalności, innym mieszają się zwolnienia przewidziane dla osób fizycznych (90 litrów wina) z przepisami dotyczącymi podmiotów gospodarczych. W dwóch dość sporych firmach logistycznych, po żmudnych poszukiwaniach otrzymujemy nawet dość konkretne informacje. Tyle, że pochodzące z księżyca, bo jedna pani proponuje nam założenie składu podatkowego (dla jednorazowego importu 120 butelek wina, to jakby strzelać rakietami Patriot do komara...), a druga, leciutko tylko przytomniejsza, uzyskanie statusu „zarejestrowanego handlowca”. Siłą rzeczy, na myśl przychodzą nam objawy typowe według Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dla tzw. „stanu wskazującego”: nadmierna gadatliwość, a także obniżenie samokontroli, które często prowadzą do fałszywej oceny sytuacji oraz błędy w logicznym rozumowaniu, wadliwe wyciąganie wniosków itp. (źródło: http://www.parpa.pl/index.php/szkody-zdrowotne-i-uzaleznienie/dzialanie-alkoholu-na-organizm).
Nie strzelać z armaty do wróbla!
Zarówno skład podatkowy, jak i uzyskanie pozwolenia na działanie jako „zarejestrowany odbiorca” (bo pojęcie „zarejestrowanego handlowca” zniknęło wraz z nowelizacją ustawy o podatku akcyzowym już ładnych kilka lat temu) to rozwiązania dedykowane dla producentów lub dużych importerów wyrobów akcyzowych. Wymagają posiadania odpowiedniej infrastruktury, uzyskania pozwolenia, złożenia zabezpieczenia oraz dotyczą wyłącznie nabyć w procedurze zawieszenia poboru akcyzy (zainteresowanych tą problematyką odsyłamy do naszej wcześniejszej publikacji „ABC Składu Podatkowego” link). Ze względu na koszty, jak i czas niezbędny do dopełnienia wszystkich formalności, są to propozycje zupełnie bezsensowne dla firmy, która importuje stosunkowo niewielkie ilości wyrobów akcyzowych, cóż dopiero dla podmiotu, który zamierza dokonać jednorazowego ich zakupu.
Antidotum na kaca
Tymczasem rozwiązanie problemu jest w gruncie rzeczy łatwe i proste. Dla niewielkich nabywców wyrobów akcyzowych najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z możliwości nabycia wewnątrzwspólnotowego poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy. W tym celu należy:
- zarejestrować firmę jako podatnika podatku akcyzowego
- zawiadomić odpowiedni organ administracji celno-skarbowej o planowanej dostawie wyrobów akcyzowych, z podaniem szczegółów dostawy (data, miejsce, ilość itp.)
- złożyć zabezpieczenie na poczet podatku akcyzowego, np. poprzez wpłatę w gotówce na konto odpowiedniego organu
- dokonać formalności związanych z odbiorem wyrobów akcyzowych
- uiścić podatek akcyzowy oraz złożyć w odpowiednim terminie deklarację AKC-U (jeżeli zabezpieczenie było wniesione w gotówce, istnieje możliwość przeksięgowania wpłaty na wniosek podmiotu z konta sum depozytowych na konto właściwe dla wpłat na poczet podatku akcyzowego).
Oczywiście, przyjęcie wyżej opisanego schematu działania nie zwalnia nabywcy z obowiązku oznaczenia wyrobów akcyzowych banderolami, o ile jest to wymagane na mocy odrębnych przepisów. Jako że jest to dość obszerne zagadnienie, poprzestaniemy w tym miejscu na tej wzmiance i nie będziemy się zagłębiać w szczegóły.
Wspomnieć należy, iż przemieszczanie wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy musi się odbywać na podstawie uproszczonego dokumentu towarzyszącego (UDT), o którym mowa w rozporządzeniu Komisji Nr 3649/92/EWG z dnia 17 grudnia 1992 r. w sprawie uproszczonego dokumentu towarzyszącego w wewnątrzwspólnotowym przemieszczaniu wyrobów akcyzowych, przeznaczonych do konsumpcji w Państwie Członkowskim wysyłki oraz w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 15 lutego 2017 r. w sprawie dokumentacji i procedur związanych z przemieszczaniem wyrobów akcyzowych (Dz.U. poz. 334).
Uproszczony dokument towarzyszący może być zastąpiony przez dokument handlowy (np. fakturę), o ile dokument ten zawiera takie same dane, jakie są wymagane dla uproszczonego dokumentu towarzyszącego oraz zawiera w widocznym miejscu napis „Uproszczony dokument towarzyszący do celów kontrolnych (wyroby akcyzowe)". Zobowiązanym do wystawienia uproszczonego dokumentu towarzyszącego jest podmiot, który wysyła wyroby akcyzowe poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy.
Uproszczony dokument towarzyszący powinien być sporządzony w trzech egzemplarzach:
• egzemplarz 1 uproszczonego dokumentu towarzyszącego powinien być zachowany przez dostawcę do celów kontroli,
• egzemplarz 2 uproszczonego dokumentu towarzyszącego towarzyszy wyrobom podczas przewozu i pozostaje u odbiorcy,
• egzemplarz 3 uproszczonego dokumentu towarzyszącego towarzyszy wyrobom podczas przewozu i jest odsyłany przez odbiorcę do dostawcy po potwierdzeniu odbioru wyrobów przez odbierającego.
Po uiszczeniu podatku akcyzowego przez odbiorcę wyrobów, dostawca może ubiegać się o zwrot akcyzy zapłaconej w kraju wysyłki. Co akurat, w przypadku naszej wymyślonej historyjki nie miałoby sensu, ponieważ w Hiszpanii, podobnie jak we Włoszech, Portugalii, Bułgarii i kilku innych krajach UE, stawka akcyzy na wino jest zerowa...
Warto wspomnieć, iż podobna procedura, ale w drugą stronę, działa również w przypadku dostaw wyrobów akcyzowych, realizowanych z Polski do innych krajów UE. Polski dostawca wyrobów akcyzowych, po spełnieniu kilku istotnych wymagań, może zatem po zrealizowaniu dostawy do innego kraju członkowskiego UE ubiegać się o zwrot zapłaconej w Polsce akcyzy.
Dokonanie nabycia wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy nie jest procesem skomplikowanym, o ile przedsiębiorca otrzyma odpowiednie wsparcie od swojego operatora logistycznego lub agencji celnej; z czym, jak widać na załączonym obrazku, mogą być problemy. Odradzamy jednak, podszeptywaną nam w trakcie naszego eksperymentu, propozycję zlekceważenia obowiązków związanych z nabyciem wyrobów akcyzowych i przemycanie ich do Polski z pominięciem obowiązujących procedur. Podatek akcyzowy na wino nie jest wysoki (około 1,1 zł za butelkę 0,7 l), w przeciwieństwie do kar przewidzianych w kodeksie karno-skarbowym...
(autor komentarza - Piotr Sienkiewicz, dyrektora ds. rozwoju w Rusak Business Services)
