Branże, które najbardziej mogą spodziewać się odpływu pracowników to: budownictwo, finanse, hotelarstwo i gastronomia. Powodami, dla których Polacy rozważają wyjazd za granicę są lepsze zarobki i warunki pracy. Średni czas poszukiwania zatrudnienia wydłuża się. Deklaracje pracowników wskazują na spadek zadowolenia z wykonywanej pracy. Rośnie też rotacja pracowników – tak wynika z 37. edycji badania „Monitor Rynku Pracy” firmy rekrutacyjnej Randstad.
Wzrost poziomu rotacji w firmach
Według badania Randstad, 22 proc. Polaków w ciągu ostatnich 6 miesięcy zmieniło pracodawcę. To o 2 p.p. więcej niż w II kw. br., pochodna cykliczności zmian na rynku pracy. W analogicznym okresie zeszłego roku wynik ten kształtował się na poziomie 24 proc. Obserwujemy korelację pomiędzy mobilnością na rynku pracy a wielkością miejscowości zamieszkania, wiekiem oraz wzrostem wykształcenia pracowników. W miastach większych niż 50 tys. mieszkańców decyzję o zmianie miejsca pracy podjęło 29 proc. respondentów badania „Monitor Rynku Pracy”. Na wsiach i poza obrębem aglomeracji na zmianę przedsiębiorstwa zdecydowało się zaledwie 15 proc. ankietowanych. Kolejnym, przeanalizowanym czynnikiem demograficznym jest wiek pracowników. Okazuje się, że odsetek osób decydujących się na zmianę pracodawcy spada wraz z wiekiem. 40 proc. osób od 18 do 29 lat zmieniło miejsce pracy. Na taki krok zdecydowało się zaledwie 15 proc. respondentów w wieku od 50 do 64 lat.
28 proc. osób z wykształceniem podstawowym zmieniło obecne miejsce zatrudnienia. To prawie o połowę więcej w porównaniu z osobami z wyższym wykształcenie, wśród których decyzję o zmianie pracodawcy podjęło 15 proc. Polaków. Na zmianę miejsca zatrudnienia częściej decydują się też kobiety niż mężczyźni. W ciągu ostatnich 6 miesięcy pracodawcę zmieniło 24 proc. kobiet - o 4 p.p. więcej niż w przypadku mężczyzn. Najwięcej osób, bo 23 proc., zdecydowało się na zmianę pracy na wschodzie (województwa warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie i podkarpackie) i na południu (województwa dolnośląskie, opolskie, śląskie i małopolskie) Polski. Najmniej, bo zaledwie 18 proc. na północy naszego kraju (województwa zachodnio-pomorskie i pomorskie).
Najczęściej pracę zmieniają …
W podziale na stanowiska największą rotację widać wśród inżynierów oraz kasjerów i sprzedawców – aż 34 proc. respondentów wykonujących takie zadania zmieniła pracodawcę w ciągu ostatnich 6 miesięcy. Na czele stanowisk, w których Polacy najczęściej zmieniają pracę, znaleźli się również robotnicy wykonujący proste prace fizyczne i kierowcy. Rotacja w tych podgrupach wyniosła odpowiednio 34 proc. i 31 proc. Najmniejsze zmiany występują na stanowiskach specjalistycznych (12 proc.).
Branżą, w której największa liczba pracowników zmieniła pracodawcę jest hotelarstwo – 31 proc. 29 proc. pracowników związanych z kulturą, rozrywką, rekreacją i sportem zdecydowała się na podjęcie pracy w innej firmie. O zmianie miejsca zatrudnienia zdecydowało też 26 proc. badanych zatrudnionych w handlu detalicznym i hurtowym oraz naprawie pojazdów.
Motywacją do zmiany chęć rozwoju zawodowego
W III kw. 2019 r. chęć rozwoju zawodowego znów stała się kluczowym powodem zmiany pracy. Taką przyczynę podało w badaniu aż 53 proc. respondentów. Na drugie miejsce spadło wyższe wynagrodzenie u nowego pracodawcy. Czynnik ten wskazało 48 proc. badanych. Na kolejnych miejscach znajdują się korzystniejsza forma zatrudnienia (35 proc.) oraz niezadowolenie z poprzedniego pracodawcy (32 proc.). Na znaczeniu zyskała możliwość otrzymania lepszych benefitów w nowej firmie. Aspekt ten wskazało 14 proc. badanych – tyle samo co w I kw. br. W III kw. 2019 r. 27 proc. Polaków pracowało u obecnego pracodawcy mniej niż pół roku. 14 proc. respondentów deklarowało, że jest w tej samej firmie więcej niż 15 lat.
Czas poszukiwania pracy wydłużył się
Kolejny kwartał obserwujemy wydłużenie się średniego czasu poszukiwania pracy wśród osób, które zmieniły pracodawcę w ostatnim półroczu. Średni czas poszukiwania pracy to obecnie 3 miesiące. W porównaniu z 2 kw. br. to wzrost o pół miesiąca. Najdłużej, bo 3,4 miesiąca, nowej pracy poszukują osoby z zachodu Polski. Średni czas poszukiwania zatrudnienia rośnie wraz z wiekiem – w grupie pracowników, którzy mają od 18 do 29 lat wynosi 2,4 miesiąca, a wśród pracowników w wieku 50-64 lata – 4 miesiące. Najszybciej nową pracę znajdują mieszkańcy miast powyżej 200 tys. mieszkańców. Średnio zajmuje im to 2,1 miesiąca.
W podziale na branże, nowej pracy najkrócej, bo 1,7 miesiąca szukają pracownicy telekomunikacji, technologii informatycznych i IT. Najwięcej czasu – 4,4 miesiąca na znalezienie nowego miejsca zatrudnienia musieli poświęcić pracownicy budowlanki.
W I kwartale tego roku najkrócej pracy szukały osoby w wieku 15-18 lat (5,5 miesiąca), a najdłużej osoby w wieku 35-44 i 45-54 lat (odpowiednio 10,3 i 10,2 miesiąca). Jeśli zaś chodzi o wykształcenie, to najkrótszy czas szukania pracy występował w przypadku osób z wykształceniem średnim zawodowym (8,0 miesiąca), a najdłuższy – zasadniczym zawodowym, podstawowym i niepełnym podstawowym (10,6 miesiąca). W ostatnich kwartałach czas poszukiwania pracy przez bezrobotnych kurczył się: w II kwartale 2018 roku wynosił 10,4 miesiąca, a w dwóch pierwszych kwartałach bieżącego roku odpowiednio 9,3 i 9,1 miesiąca,
Wzrósł odsetek osób, które poszukują zatrudnienia
Zwiększył się odsetek pracowników, którzy poszukują pracy. Obecnie 53 proc. Polaków deklaruje, że aktywnie szuka zatrudnienia lub rozgląda się za ofertami. To o 3 p.p. więcej niż w ubiegłym kwartale. Najbardziej aktywni w tej kwestii są pracownicy hotelarstwa i gastronomii, gdzie 21 proc. twierdzi, że aktywnie szuka pracy. Na kolejnych pozycjach uplasowali się przedstawiciele przemysłu (18 proc.) i branży budowlanej (14 proc.), a w grupach zawodowych: top managerowie (19 proc.), kasjerzy i sprzedawcy (15 proc.), inżynierowie i robotnicy niewykwalifikowani (po 14 proc.). Największy odsetek osób, które szukają pracy to ludzie z najmłodszej grupy wiekowej. 16 proc. respondentów, którzy mają od 18 do 29 lat szuka zatrudnienia. Badanie pokazuje także, że aktywność ta wzrasta wraz z poziomem wykształcenia.
Spada satysfakcja Polaków z wykonywanej pracy
Kolejny kwartał obserwujemy niewielki spadek satysfakcji z wykonywanej pracy do 73 proc. w III kw. br. z 75 proc. w poprzednim okresie. Najbardziej zadowoleni są mieszkańcy zachodnich rejonów polski, gdzie bardzo i raczej usatysfakcjonowanych jest 74 proc. społeczeństwa.
Satysfakcja z wykonywanej pracy rośnie wraz ze wzrostem wielkości miejscowości, natomiast spada wraz z wiekiem. Zadowolenie na poziomie 76 proc. deklarują mieszkańcy miast powyżej 200 tys. mieszkańców. Z drugiej strony, tylko 69 proc. mieszkańców wsi poza obrębem dużych aglomeracji jest zadowolonych, z tego co robi. Jeśli chodzi o wiek respondentów, to 79 proc. osób w wieku od 18 do 29 lat odczuwa satysfakcję z wykonywanej pracy. W grupie wiekowej 50-64 czynnik ten ukształtował się na poziomie 63 proc. Bardziej zadowolone są kobiety niż mężczyźni. Satysfakcję z wykonywanej pracy odczuwa 76 proc. pań i 69 proc. panów.
Spośród zawodów, w III kw., najbardziej zadowoleni są pracownicy top managementu – 88 proc. oraz mistrzowie i brygadziści – 87 proc. Na uwagę zasługuje jednak rosnąca liczba grup zawodowych, wśród których silniejsze jest niezadowolenie. W ostatnich 3 miesiącach na brak satysfakcji wskazało 11 proc. Polaków wykonujących proste prace fizyczne oraz technicy i wykwalifikowani robotnicy. Jeżeli chodzi o branże, to najwyższą, 85 proc. satysfakcją charakteryzują się pracownicy telekomunikacji i branży IT. Aż 20 proc. pracowników służby zdrowia i pomocy społecznej jest niezadowolonych z pracy.
Obawy o utratę zatrudnienia
III kw. br. to kolejny okres, w którym obawa o utratę pracy rośnie. Obecnie 9 proc. pracowników uważa, że ryzyko utraty pracy jest duże, natomiast 21 proc., że średnie. Taka sam odsetek zatrudnionych, który boją się zwolnienia notowano w IV kw. ubiegłego roku. Najbardziej utraty pracy obawiają się pracownicy przemysłu oraz opieki zdrowotnej i pomocy społecznej – 15 proc. uważa, że ryzyko utraty pracy jest duże. Na kolejnych miejscach znajdują się przedstawiciele branży finansowej, kadry kierowniczej średniego szczebla, inżynierów. Ryzyko zwolnienia oceniają oni na 14 proc. Obawa o utratę pracy spada wraz ze wzrostem wykształcenia. 34 proc. osób z wykształcenie wyższym w ogóle nie obawia się utraty pracy. Dla osób z wykształceniem podstawowym odsetek ten jest 10 p.p. niższy.
Kto rozważa wyjazd za granicę do pracy
Niemal jedna czwarta badanych pracowników rozważa wyjazd do pracy za granicę w ciągu najbliższego roku – 4 proc. ogółu pracowników na stałe, 10 proc. na czas określony (zazwyczaj na okres kilku miesięcy – do pół roku lub na rok-dwa lata), a 10 proc. jeszcze nie wie, na jak długo. W porównaniu międzyregionalnym wyróżnia się region wschodni – aż 30 proc. osób rozważa emigrację zarobkową, choć zdecydowana większość z nich nie planuje wyjazdu na stałe. Częściej wyjazd za granicę w celach zarobkowych rozważają osoby z najmłodszej grupy wiekowej (34 proc.), osoby z wykształceniem podstawowym (aż 36 proc.), pracownicy fizyczni – zarówno wykwalifikowani (36 proc.), jak i niewykwalifikowani (29 proc.), a także inżynierowie (33 proc.). Branżami, które mogą spodziewać się odpływu pracowników są przede wszystkim budownictwo (35 proc.), branża finansowa oraz hotelarstwo i gastronomia (po 33 proc.).
Głównym powodem, dla którego zatrudnieni rozważają emigrację jest chęć otrzymania lepiej płatnej pracy, na lepszych warunkach. Na ten czynnik wskazało aż 63 proc. Powód ten zyskuje na znaczeniu wraz z wiekiem. Prawie jedna trzecia wyjeżdżając chce zmienić swój styl życia – szczególnie osoby młodsze, o stałym zatrudnieniu, z wyższym wykształceniem. Zdecydowana większość osób, które rozważają wyjazd za granicę, planuje wykonywać pracę fizyczną. Natomiast ponad ¼ jeszcze nie wie, jaką pracę by wykonywała. Niewielki odsetek pracowników, rozważających wyjazd do pracy za granicę, planuje wykonywać pracę umysłową, tj. pracę biurową (8 proc.), być informatykiem (5 proc.) lub nauczycielem (1 proc.). Głównymi kierunkami są dla pracowników Niemcy (27 proc.), Wielka Brytania (21 proc.) i Holandia (12 proc.). Poza podium plasują się USA i Norwegia. W celach zarobkowych chciałoby wyjechać tam po 6 proc. Polaków.
Monitor Rynku Pracy Randstad jest kwartalnym sondażem realizowanym w Polsce od 2010 roku. Obecnie realizowany jest w Polsce przez firmę badawczą Kantar Polska. Prowadzony jest poprzez ankiety on-line w grupie respondentów w wieku od 18 do 64 lat, pracujących minimum 24 godziny w tygodniu, zatrudnionych na podstawie umowy o prace, umów cywilnoprawnych lub samozatrudnionych, o ile posiadają stałą umową o świadczenie usług jednej firmie. Bieżąca edycja sondażu została zrealizowana w dniach 2-12 września 2019 roku na grupie 1000 respondentów.
(źr. Randstad)
