Import drewna z krajów trzecich, w tym z Norwegii, na obszar celny Unii Europejskiej, podlega szczegółowym procedurom kontrolnym i wymogom dokumentacyjnym. – Złożoność procedur sprawia, że importerzy muszą zdawać sobie sprawę z konieczności spełnienia równoczesnych wymogów fitosanitarnych, celnych oraz rejestracji w wymaganych systemach – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.
Drewno na obszar Unii Europejskiej jest sprowadzane z krajów trzecich, w tym z Norwegii. Ten ostatni kraj, mimo przynależności do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), nie korzysta z pełnej swobody handlu towarami, obowiązującej wewnątrz Unii. – Unijne przepisy fitosanitarne wymagają kontroli materiału roślinnego spoza UE, co oznacza, że drewno z Norwegii musi przejść taką samą procedurę jak drewno z dowolnego kraju spoza UE – tłumaczy Joanna Porath.
Każda przesyłka musi być zaopatrzona w oryginalne świadectwo fitosanitarne wydane przez krajowe służby fitosanitarne kraju eksportu. Świadectwo potwierdza, że drewno jest wolne od organizmów kwarantannowych i ewentualnie zostało poddane wymaganym zabiegom przed eksportem.
Procedura krok po kroku
Po dotarciu transportu do granicy Unii Europejskiej, przesyłka musi zostać zgłoszona do granicznej kontroli fitosanitarnej. W Polsce kontrolę przeprowadzają inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa (WIORiN). Zgłoszenia dokonuje się elektronicznie poprzez system TRACES przed przekroczeniem granicy. W UE obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE), znane jako EU Timber Regulation (EUTR), które zabrania wprowadzania na rynek UE drewna pozyskanego nielegalnie. Każda firma wprowadzająca drewno po raz pierwszy na rynek Unii musi zastosować system należytej staranności (due diligence). – System należytej staranności składa się z trzech kroków: zgromadzenia informacji o drewnie, oceny ryzyka nielegalnego pochodzenia oraz ograniczenia tego ryzyka. Dopiero gdy ryzyko zostanie zredukowane do poziomu nieistotnego, drewno może zostać legalnie wprowadzone na rynek UE – podkreśla Joanna Porath, prezeska AC Porath.
Według najnowszych danych, najwięcej drewna surowego trafia obecnie do Polski z Czech, Litwy i Niemiec, na kolejnych miejscach są państwa skandynawskie i Słowacja. Importerzy muszą pamiętać o określonych procedurach celnych, m.in.: czy towar można objąć preferencjami taryfowymi, czy posiadają dokumenty potwierdzające preferencyjne pochodzenie (np. EUR.1, REX) oraz czy towar będzie dopuszczony do obrotu w Polsce, czy jedynie przemieści się tranzytem do innych krajów UE.
– Importer drewna do UE w celach komercyjnych powinien być zarejestrowany jako tzw. podmiot profesjonalny w państwowej inspekcji ochrony roślin (WIORiN) i posiadać konto w systemie TRACES NT. W Polsce rejestracja ta poprzez wpis do urzędowego rejestru podmiotów profesjonalnych jest wymagana przed importem roślin i produktów roślinnych, co obejmuje również drewno - wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka AC Porath.
Dopuszczenie do obrotu w Polsce wymaga też rejestracji importera na platformie PUESC oraz opłacenia VAT należnego z tytułu importu. Do samego tranzytu przez terytorium Polski rejestracja w PUESC nie jest wymagana.
Polska importuje drewno, ale jest też w pierwszej 10 największych eksporterów tego towaru na świecie. Nieprzetworzone drewno z Polski trafia w zdecydowanej większości na rynki unijne, a także do Chin.
(źr. AC Porath)