Poprawa bezpieczeństwa, rzadsze kontrole i walka z plagą manipulacji. Od połowy czerwca 2019r. decyzją Komisji Europejskiej na terenie UE we wszystkich nowych pojazdach ciężarowych, autobusach i autokarach, które obejmuje ustawa, będą instalowane tachografy IV generacji tzw. inteligentne tachografy. Choć z zewnątrz zmiany mogą nie być dostrzegalne, funkcjonalność urządzeń zmieni się znacznie.
Warto przypomnieć, że od 01.05.2006 r. na przewoźników nałożony jest obowiązek montowania w nowych pojazdach ciężarowych tachografów cyfrowych, które od tego czasu podlegały zmianom:
- od 2006 r. I generacja tachografów cyfrowych
- od 01.10.2011 II generacja tachografów cyfrowych
- od 01.10.2012 III generacja tachografów cyfrowych, które stosowane są do teraz
- od 15.06.2019 IV generacja tachografów cyfrowych tzw. tachografów inteligentnych.
Na tegorocznych targach IAA w Hanowerze zaprezentowano tachografy 4.0. Urządzenia, zgodnie z rozporządzeniem 165/2014 z dnia 04.02.2014 r. Parlamentu i Rady Europejskiej będą montowane w nowych pojazdach ciężarowych na terenie Unii Europejskiej już od połowy czerwca 2019 r. i w pozostałych pojazdach ciężarowych w ruchu międzynarodowym od 2034 r.
Inteligentne tachografy to odpowiedź Komisji Europejskiej na plagę oszustw i nagminnych manipulacji tachografami. Komisja Europejska podaje, że na 100 kontrolowanych ciężarówek średnio w co siódmej kierowca ingerował w zapis tachografu. - Kierowcy, mimo dotkliwych kar - wynoszących nawet 10 000 zł, łamią przepisy w zakresie przestrzegania norm czasu jazdy, co realnie wpływa na poziom bezpieczeństwa na drodze. Tachografy IV generacji będą znacznie lepiej zabezpieczone, co uniemożliwi kierowcy ingerencję w zapis urządzenia - twierdzi Mateusz Włoch, ekspert firmy INELO.
Nowe tachografy nie tylko ograniczą możliwość manipulacji kierowcy w rejestrację czasu jazdy, ale także usprawnią i ograniczą ilość kontroli, ponieważ Inspekcja Transportu Drogowego lub inne służby kontrolujące transport drogowy, będą mogły dokonać zdalnej preselekcji. Kontrolerzy za pomocą urządzeń krótkiego zasięgu będą w stanie odczytać dane z pojazdu, niezbędne do wykrycia manipulacji. W razie wątpliwości, czy nie doszło do naruszenia przepisów pojazd zostanie zatrzymany do kontroli.
Jakie zmiany czekają kierowców?
W ponad pięciuset stronnicowym rozporządzeniu Komisji Europejskiej rysuje się 6 najważniejszych zmian, które wprowadzą nowe tachografy. Najistotniejszą z nich jest wyposażenie inteligentnego tachografu w system lokalizacyjny. Urządzenie będzie rejestrowało i zapisywało punkt początkowy trasy, punkt kończący podróż oraz każdą lokalizację od momentu rozpoczęcia jazdy, co trzy godziny. Tachograf nie będzie zapisywał całej trasy, a jedynie jej punkty. - Doskonale obrazuje to przykład, w którym trasa pojazdu pomiędzy dwoma zapisanymi przez tachograf punktami będzie krótsza, niż najkrótsza z możliwych dróg przejazdu na tej trasie. Inspektor będzie miał podstawy do poddania go dokładnej analizie - wyjaśnia Mateusz Włoch z INELO. -Właśnie taki system zapisu pozwoli na ukrócenie praktyki korzystania z obcych kart kierowców, zakłócenia zapisów przez tachografy, czy nawet podrabiania dokumentacji przewozowej - dodaje ekspert INELO.
Tachograf 4.0. to także ogromne ułatwienie dla kierowcy. Urządzenie oprócz łączności satelitarnej będzie można zintegrować z zewnętrznym systemem ITS, by automatycznie pobierało dane z samego pojazdu i informowało kierowcę o istotnych kwestiach m.in. dotyczących nacisku na osie pojazdu, czy też o ewentualnych usterkach. Kolejną bardzo ważną zmianą jest wspomniana wcześniej możliwość zdalnej kontroli pojazdu. Inspekcja Transportu Drogowego będzie w stanie kontrolować pojazdy w ruchu i oceniać, czy istnieją podstawy do zatrzymania danej ciężarówki.
Dane z tachografu będą na bieżąco przetwarzane i przy pomocy aplikacji ITS przekazywane w czasie rzeczywistym do przewoźnika. Firma będzie mogła także pobrać dane lokalizacyjne z GNSS oraz zyska dostęp do informacji dotyczących parametrów jazdy (czasu pracy, prędkości pojazdu i pokonanego dystansu) oraz pojazdu (m.in. usterek czy nacisku na osie pojazdu). W przyszłości rozbudowane systemy ITS będą także informowały kierowcę o wszelkich zagrożeniach. -Obecnie tego typu rozwiązania są stosowane w sposób przewodowy. Jednak uzyskane informacje są okrojone, niepełne. Innowacją w inteligentnych tachografach będzie przekazywanie wszystkich pozyskanych przez tachograf danych bezprzewodowo - przy pomocy Bluetooth - tłumaczy Mateusz Włoch.
Kolejną zmianą jest nadanie inteligentnym tachografom daty ważności. Ważność certyfikatu przypisanego danemu urządzeniu będzie wynosiła 15 lat. Po tym czasie przewoźnik będzie zobligowany do jego wymiany. Wraz z inteligentnymi tachografami do użytku wejdą nowe karty kierowcy, jednak uspokajamy - nie będzie konieczności wymiany starych kart. Karty, które dotychczas były użytkowane przez kierowców, będą kompatybilne z nowymi urządzeniami, podobnie jak nowe karty ze starszymi modelami tachografów. W przypadku kart przedsiębiorstw, czy kart warsztatowych, koniecznością będzie wyrobienie nowych, które będą współpracowały z nowymi modelami tachografów.
Na tym nie koniec zmian
Mimo iż tachografy 4.0. jeszcze nie są wprowadzone do użytku, już teraz Komisja Europejska dyskutuje o kolejnych generacjach urządzeń. Miałyby one m.in. rejestrować przekraczanie granic, by ograniczyć nadużycia w transporcie kabotażowym i regulować kwestie płac minimalnych. Uwagę Komisji Europejskiej pochłania także zbyt długi czas (15 lat) na instalację nowej generacji tachografu w starszych pojazdach. Najprawdopodobniej urządzenia na rynku pojawią się już w tym roku. Choć przewoźnicy i kierowcy są pełni obaw, związanych z wprowadzeniem inteligentnych tachografów, to z pewnością przyczynią się one do poprawy bezpieczeństwa na drogach i ukrócą oszustwa i manipulacje związane z czasem pracy kierowców.
(red./źr. INELO)
