W 2014 r. morską flotą transportową polscy przewoźnicy przetransportowali mniej ładunków niż w 2013 r. Zmniejszyły się również przewozy pasażerów w komunikacji międzynarodowej. Natomiast w portach morskich odnotowano wzrost obrotów ładunkowych, szczególnie w międzynarodowym obrocie morskim. Zwiększenie obrotów obserwowano we wszystkich portach morskich.
Polska flota
Morska i przybrzeżna flota transportowa Polski w 2014 r. liczyła 130 statków (spadek o 9,1% w porównaniu z 2013 r.), o łącznej nośności 2723,1 tys. ton (zmniejszenie o 10,6%) oraz o pojemności brutto GT 1899,4, tj. o 9,3% mniej w porównaniu z 2013 r. Morską flotę transportową stanowiły 104 jednostki o nośności 2721,1 tys. ton (tj. o 10,4% mniejszej w porównaniu z 2013 r.) i pojemności brutto GT 1894,0 tys. (spadek o 9,1% w porównaniu z 2013 r.). Flota przybrzeżna liczyła 26 statków (spadek o 21,2% w porównaniu z 2013 r.) o pojemności brutto GT 5,4 tys. (zmniejszenie o 37,9% w porównaniu z 2013 r.). W 2014 r. statki morskiej floty transportowej, należące do polskich przedsiębiorstw przewiozły 6780,5 tys. ton ładunków (spadek o 2,7% w stosunku do 2013 r.), natomiast przewozy ładunków statkami floty przybrzeżnej wyniosły 1122,8 tys. ton ładunków, tj. o 38,4% mniej w stosunku do 2013 r. Statki polskiej morskiej i przybrzeżnej floty transportowej w 2014 r. przewiozły 1374,0 tys. pasażerów (łącznie z kierowcami samochodów ciężarowych korzystającymi z przewozów promowych). W porównaniu z 2013 r. nastąpił wzrost przewozów pasażerów o 0,2%. W 2014 r. przewieziono 833,4 tys. osób statkami żeglugi morskiej (spadek o 0,6%) oraz 540,6 tys. pasażerów statkami floty przybrzeżnej (wzrost o 1,4%).
Obroty ładunkami
Obroty ładunkowe w portach morskich wyniosły 68,9 mln ton, tj. o 7,2% więcej niż w poprzednim roku. Do polskich portów morskich w 2014 r. zawinęło 17,5 tys. statków transportowych, tj. o 1,9% mniej niż w 2013 r. W polskich portach rozpoczęło lub zakończyło podróż 2220,2 tys. pasażerów (o 0,9% więcej niż w 2013 r.), w tym w ruchu międzynarodowym – 1753,6 tys. pasażerów (wzrost o 9,8%).
Wzrost obrotów odnotowano zarówno w portach o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, (Gdynia – o 12,8%, Gdańsk – o 5,5%, Świnoujście – o 4,5% oraz Szczecin – o 3,4%) oraz pozostałych portach: Elbląg – o 25,9%, Police – o 19,5%, Kołobrzeg – o 19,4% i Darłowo – o 8,1%. Spadek obrotów ładunkowych w porównaniu z rokiem poprzednim wystąpił w Ustce (o 50,5%). W strukturze obrotów ładunkowych największy udział miały ładunki masowe suche – 38,6% (w tym węgiel i koks – 14,3%), ładunki masowe ciekłe – 23,6% (w tym ropa naftowa i produkty z ropy naftowej – 20,7%) oraz ładunki w kontenerach dużych – 22,4%. W porównaniu z rokiem poprzednim wzrost obrotów odnotowano w następujących grupach ładunkowych: kontenery duże – o 18,3%, masowe ciekłe – o 12,0%, toczne nie samobieżne – o 11,7%, toczne samobieżne – o 11,5%. Natomiast spadek nastąpił w obrotach ładunków masowych suchych – o 0,8%, udział pozostałych ładunków drobnicowych pozostał na niezmienionym poziomie. Wśród towarów transportowanych statkami w relacji z polskimi portami morskimi w 2014 r. największy udział miały: ropa naftowa (13,3%), węgiel kamienny i brunatny (13,2%), ciekłe produkty rafinacji ropy naftowej (7,7%) oraz zboża (7,6%).
W 2014 r. krajowy obrót morski wyniósł 1,1 mln ton (o 10,0% mniej niż w roku poprzednim) i stanowił 1,7% obrotów ogółem. W międzynarodowym obrocie morskim przeładowano łącznie 67,8 mln ton ładunków (98,3% obrotów ogółem), tj. o 7,6% więcej niż w 2013 r. Promami transportowanych było około 10% ładunków międzynarodowego obrotu morskiego w relacji z portami w Świnoujściu (74,9% ładunków transportowanych promami), Gdyni (odpowiednio – 23,5%) oraz Gdańsku (1,6%). Międzynarodowy obrót morski był realizowany w 82,0% w ramach żeglugi bliskiego zasięgu, a 18,0% przypadało na żeglugę dalekiego zasięgu. Obroty z krajami europejskimi stanowiły 75,8% międzynarodowych obrotów (w tym z krajami Unii Europejskiej – 55,1%), Azją – 8,4%, Afryką – 7,8%, Ameryką Środkową i Południową – 3,6%, Ameryką Północną – 3,0%. Największy udział w międzynarodowych obrotach polskich portów miały ładunki transportowane w relacji z następującymi krajami: Rosją – 15,5%, Niemcami – 13,3%, Szwecją – 12,7%, Holandią – 6,0%, Wielką Brytanią – 4,5%, Norwegią – 4,9%, Finlandią – 2,8%, Danią – 2,6%, Stanami Zjednoczonymi
– 2,5%.
W 2014 r. udział ładunków przywożonych z zagranicy w obrotach międzynarodowych osiągnął poziom 56,9%, a udział ładunków wywożonych – 43,1%. Najwięcej ładunków przywieziono z Rosji (24,0% ładunków przywiezionych z zagranicy), Szwecji (10,8%), Niemiec (10,4%), Norwegii (6,9%) i Holandii (3,8%), natomiast wywieziono – do Niemiec (odpowiednio 17,2%), Szwecji (15,2%, w tym do Ystad – 4,9%), Holandii (8,8%) i Wielkiej Brytanii (5,6%). Ładunki masowe ciekłe przywożono głównie z Rosji (70,9%), Wielkiej Brytanii (8,5%) i Norwegii (7,3%), ładunki masowe suche – z Norwegii (12,0%), Rosji (9,9%), Argentyny (8,9%), Stanów Zjednoczonych (8,3%), kontenery – z Niemiec (45,4%) oraz Chin (15,2%), ładunki toczne – ze Szwecji (91,8%) i Finlandii (7,2%), a pozostałe ładunki drobnicowe – z Finlandii (19,3%) i Rosji (15,3%). Najwięcej ładunków masowych ciekłych wywieziono do Holandii (30,2%), ładunków masowych suchych – do Niemiec (14,1%), Maroka (11,5%), Włoch (10,3%), Arabii Saudyjskiej (8,1%), Danii (6,8%), Wielkiej Brytanii (6,2%), kontenerów dużych – do Niemiec (40,5%) i Rosji (12,5%), ładunków tocznych – do Szwecji (96,8%), pozostałych ładunków drobnicowych – do Wielkiej Brytanii (18,7%) oraz Rosji (17,8%).
Obrót ładunków tranzytowych w 2014 r. wyniósł 12,9 mln ton i zwiększył się w porównaniu z rokiem poprzednim o 11,1%. Najwięcej ładunków tranzytowych przeładowano w portach: Gdańsk (64,1%), Świnoujście (22,4%) oraz Szczecin (12,1%). Wzrost obrotów ładunków tranzytowych odnotowano w porcie Gdynia (8-krotny ), Szczecin (o 86,2%), Gdańsk (o 6,0%), natomiast spadek w Świnoujściu (o 2,0%). Przywóz ładunków tranzytowych wzrósł o 11,5% w porównaniu z 2013 r., a wywóz – o 10,4%. Największą część ładunków tranzytowych stanowiły kontenery duże (44,6%) oraz ładunki masowe suche (20,3%, w tym rudy i złom – 4,0%) oraz ładunki masowe ciekłe (19,7%, w tym ropa naftowa – 19,6%). Największy wzrost przeładunku ładunków tranzytowych w porównaniu z rokiem poprzednim dotyczył węgla i koksu (2,5-krotny), innych ładunków drobnicowych (o 2,5%), innych suchych ładunków masowych (o 40,1%). Natomiast największy spadek odnotowano w obrotach tranzytowych następujących grup ładunkowych: rudy i złom (o 62,0%), wyroby z żelaza i stali (o 13,5%), kontenery duże (o 2,7%).
Tranzyt morsko-lądowy w 2014 r. stanowił 38,7% obrotu ładunków tranzytowych (wzrost o 13,2% w porównaniu z rokiem poprzednim), tranzyt lądowo-morski – 12,4% (wzrost o 33,8%), tranzyt morski – 48,9% (wzrost o 5,1%). W tranzycie morsko-lądowym i lądowo-morskim głównymi krajami tranzytującymi były: Niemcy (36,5%), Czechy (20,5%), Słowacja (18,6%), Rosja (3,1%), Austria (2,9%), Węgry (2,5%).
Do polskich portów w 2014 r. zawinęło 17478 statków (o 1,9% mniej niż w 2013 r.) o pojemności brutto GT 190,8 mln (o 10,4% więcej niż rok wcześniej) i nośności 133,7 mln ton (o 9,0% więcej niż w roku poprzednim). W porównaniu z 2013 r. zwiększyła się średnia wielkość statków: pojemność brutto – o 12,6%, pojemność netto – o 12,9%, nośność statków – o 11,1%. Większość statków stanowiły drobnicowce niespecjalistyczne (7433 statki o pojemności brutto GT 119,0 mln i nośności 41,2 mln ton), statki pasażerskie (3921 statków o pojemności brutto GT 5,9 mln i nośności 0,9 mln ton, w tym 223 wycieczkowce o pojemności brutto 4,5 mln i nośności 0,6 mln ton), statki do przewozu ładunków masowych ciekłych (1625 statków o pojemności brutto 14,6 mln i nośności 23,4 mln ton), statki do transportu ładunków masowych suchych (2026 statków o pojemności brutto 19,4 mln i nośności 32,4 mln ton). Najwięcej statków przypływających do polskich portów to statki, których przewoźnik pochodził z Polski (6918 statków o pojemności brutto 66,4 mln i nośności 19,6 mln ton), Niemiec (2876 statków o pojemności brutto GT 19,3 mln i nośności 8,8 mln ton), Danii (1460 statków o pojemności brutto 26,2 mln i nośności 30,4 mln ton) oraz Szwecji (1194 statki o pojemności brutto 30,1 mln i nośności 8,7 mln ton). W 2014 r. w ruchu międzynarodowym pływało 79,9% statków, które zawinęły do polskich portów, a ich pojemność brutto stanowiła 97,8% pojemności brutto statków wchodzących do polskich portów (pojemność netto i nośność – odpowiednio 97,7% oraz 96,2%).
(źr. GUS)
