Urząd Konkurencji i Konsumentów, jak co roku, radzi jak przygotować się do wakacji, aby nie narazić się na straty finansowe, albo uszczerbek na zdrowiu. W ramach organizowanej po raz piąty akcji włączono w nią różne instytucje, urzędy i organizacje, które na swoich stronach internetowych informują o prawach i obowiązkach ważnych do zapamiętania przed urlopem. Bez względu gdzie i jak spędzasz urlop - powinieneś znać swoje prawa i obowiązki.
I tak w dziale Administracja podatkowa (Ministerstwa Finansów) można dowiedzieć się m.in. dlaczego należy domagać się paragonu od sprzedawców, czy pracując podczas wakacji za granicą trzeba zapłacić podatek w Polsce i do jakiej kwoty zwolniony od opodatkowania jest dochód dziecka podejmującego wakacyjną pracę.
Z kolei Służba Celna informuje, jakie towary - choćby alkohol czy tytoń - mogą znaleźć się w bagażu, a które są niedozwolone i jakie obowiązują ograniczenia. Co zrobić, aby zabrać ze sobą w podróż psa, kota czy innego ulubieńca?
Informacji należy szukać także na stronach internetowych uczestników wspólnego projektu (linki otwierają okna w innych serwisach internetowych):
- Czego nie wiedzą turyści? – wyniki najnowszych badań oraz porady prawne dotyczące umów o świadczenie usług turystycznych – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
- Bezpieczeństwo dziecka podczas wakacji - Rzecznik Praw Dziecka.
- Należyte przygotowanie się do wyjazdu za granicę - Ministerstwo Spraw Zagranicznych
- Wypoczynek dziecka na koloniach lub obozie - Ministerstwo Edukacji Narodowej.
- O letniej edycji akcji Bezpieczna Woda oraz o tym Jak korzystać z Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych? – Ministerstwo Sportu i Turystyki
- O kąpieliskach w Polsce – Główny Inspektorat Sanitarny.
- O tym jak sprawdzić czy autobus, którym podróżujemy jest sprawny technicznie - Komenda Główna Policji
- Jak młodzi mają chronić dane osobowe w czasie wakacji - Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.
- Jak wybrać odpowiednie ubezpieczenie turystyczne - Rzecznik Ubezpieczonych.
- Numery alarmowe i społeczne na terenie całej Unii Europejskiej, usługi o podwyższonej płatności i roaming - Urząd Komunikacji Elektronicznej.
- Wakacyjne podróże samolotem – prawa przysługujące pasażerom linii lotniczych oraz co można, a czego nie można przewieźć samolotem - Urząd Lotnictwa Cywilnego.
- Co warto wiedzieć przed i w trakcie podróży koleją, jakie prawa przysługują pasażerowi oraz czego może oczekiwać od przewoźnika - Urząd Transportu Kolejowego.
- Jak sprawnie dotrzeć do celu i nie utknąć w korkach - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
- Procedury zmiany dostawcy energii i porównywania ofert - Urząd Regulacji Energetyki.
- Zasady bezpiecznego obchodzenia się z ogniem - Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej.
- O dobrych praktykach mających wpływ na środowisko, o których należy pamiętać również w wakacje - Ministerstwo Środowiska.
- O Europejskiej Karcie Ubezpieczenia Zdrowotnego - Narodowy Fundusz Zdrowia.
- O prawach konsumentów na terenie Unii Europejskiej - Europejskie Centrum Konsumenckie.
W akcji biorą także udział Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gorzów Wielkopolski, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Warszawa, Wrocław, Szczecin.
Badania zlecone przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów pokazują, że większość konsumentów twierdzi, że czyta umowy przed wyborem oferty biura podróży. Jednak wciąż niewielu wie ile ma czasu na reklamację nieudanej wycieczki (badanie Konsument na wakacjach Instytutu Badawczego IPC przeprowadzone na reprezentatywnej próbie 1075 Polaków, w dniach 5 – 12 maja 2014 r.). Polacy coraz częściej decydują się na wykupienie wycieczki. W ubiegłym roku blisko połowa respondentów przepytanych przez UOKiK (48 proc.) deklarowała, że nie korzysta z usług biur podróży. Tegoroczne badania przeprowadzone na zlecenie UOKiK pokazują, że ten odsetek spadł do niespełna 40 proc. Wybierając się na wczasy z touroperatorem najbardziej obawiamy się upadłości biura podróży, co zadeklarowała ponad jedna trzecia konsumentów (34,9 proc.). Natomiast co piąty z nas (20,9 proc.) obawia się, że warunki na miejscu wypoczynku będą się różnić od opisanych w folderze organizatora wycieczki. Z drugiej strony wyniki ankiet pokazują, że polscy konsumenci coraz lepiej dbają o swoje prawa.
Umowy. Blisko dwie trzecie respondentów (64 proc.) czyta umowy przed wyborem biura podróży i sprawdza, czy ich warunki są zgodne z prawem. Rok temu czytanie kontraktu przed wykupieniem wycieczki deklarowała niespełna połowa (46,1 proc.) a dwa lata temu jedna trzecia (29 proc.) badanych. Chociaż obecnie co trzeci respondent (32 proc.) przyznaje, że umów nie czyta wcale, takich osób jest znacznie mniej niż przed rokiem (50,8 proc.). Zgodnie z prawem, każda umowa o świadczenie usług turystycznych powinna określać m.in. miejsce pobytu, termin rozpoczęcia i zakończenia wycieczki, standard hotelu, posiłków oraz rodzaj środka transportu.
Reklamacja. Poprawił się także stan naszej wiedzy na temat możliwości składania reklamacji w przypadku zastrzeżeń co do jakości usług organizatora wypoczynku. Ponad połowa badanych (52,7 proc.) wiedziała, że wycieczkę kupioną w tzw. ofercie last minute i first minute można reklamować na takich samych zasadach jak w przypadku oferty w normalnej cenie. W poprzednim roku o prawidłową odpowiedź wskazała niespełna jedna czwarta ankietowanych (24,8 proc.). Nadal niewielu konsumentów wie jaki jest termin na złożenie reklamacji wadliwej usługi turystycznej. Zaledwie co ósmy badany (12 proc.) był świadomy, że na reklamację nieudanej wycieczki ma 30 dni od dnia jej zakończenia. Jednak nasza wiedza w tym zakresie wygląda nieco lepiej niż przed rokiem kiedy poprawnej odpowiedzi udzielił co dziesiąty respondent (9,7 proc.). Nienależyte wykonanie umowy przez biuro podróży jest podstawą do złożenia reklamacji i żądania obniżenia ceny wycieczki. Podstawami do zgłoszenia zastrzeżeń mogą być m.in. zgubiony bagaż, brak obiecanego widoku na morze, gorszy niż w umowie standard hotelu, a nawet hałas w nocy. W oszacowaniu wysokości roszczenia konsumenta pomocna jest tabela frankfurcka. Nie ma ona wprawdzie mocy wiążącej, ale jest zwyczajowo uznawana przez wielu przedsiębiorców turystycznych.
Klauzule niedozwolone. Nieco ponad jedna czwarta badanych (26,4 proc.) wiedziała, że rejestr klauzul niedozwolonych to lista postanowień, które nie powinny znaleźć się w umowie o świadczenie usług turystycznych. Rok wcześniej prawidłowej odpowiedzi udzieliła blisko jedna trzecia konsumentów (30,8 proc.). Z kontroli UOKiK wynika, że najwięcej nieprawidłowości we wzorcach umownych biur podróży wiąże się właśnie ze stosowaniem postanowień niedozwolonych. Najczęściej kwestionowane jest ograniczanie odpowiedzialności touroperatora w sytuacjach takich jak opóźnienie samolotu czy zmiana hotelu. Warto pamiętać, że klauzule niedozwolone, które są stosowane przez przedsiębiorców we wzorcach umownych nie wiążą stron kontraktu z mocy prawa.
(za inf. Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów)
