W ciągu ostatnich kilkunastu lat polski sektor rolno-spożywczy odnotował ponad 5-krotny wzrost wartości eksportu. Z importera towarów rolniczych, Polska stała się eksporterem netto. Wartość eksportu produktów rolno-spożywczych w 2015 roku wyniosła 23,6 mld EUR, co stanowi blisko 8 proc. wzrost w stosunku do roku 2014. Nawet wprowadzone dwa lata temu rosyjskie embargo na polskie towary, nie zatrzymały wzrostowego trendu. Oznacza to, że rodzime płody rolne stają się coraz bardziej popularne w różnych zakątkach świata, ale żeby tam trafiły potrzebują sprawnej logistyki.
Towary rolno-spożywcze to jedna z ważniejszych polskich specjalności eksportowych, która posiada ponad 13 proc. udział w eksporcie ogółem. W najbliższych latach spodziewane jest utrzymanie dalszego wzrostu eksportu w tej branży. Wynika to między innymi z możliwości korzystania przez sektor MŚP z dofinansowania w ramach programów pomocowych, ukierunkowanych na internacjonalizację działalności przedsiębiorstw, poszukiwania nowych rynków zbytu oraz wzrastającego zainteresowania firm bezpośrednią współpracą handlową z krajami trzecimi, z pominięciem tradycyjnych krajów pośredniczących w handlu zagranicznym.
Moda na ekologiczną żywność z Polski
Poza tym, na rynkach krajów trzecich notuje się coraz większe zainteresowanie zakupem naturalnych, ekologicznych produktów z Polski. Coraz częściej zagraniczni kontrahenci z dalekich kierunków poszukują polskich owoców i warzyw wymagających "specjalnego traktowania" w trakcie transportu. Chodzi głównie o miękkie owoce np. truskawki, porzeczki czy borówka amerykańska. Pozostałe grupy polskich produktów żywnościowych, również są wysoko oceniane przez wymagających konsumentów z zagranicy. A jeśli te produkty są naturalne, to oczywiście nie mogą zawierać konserwantów, a termin ich ważności jest relatywnie krótki. Wymusza to na polskich eksporterach żywności poszukiwania nowatorskich i konkurencyjnych cenowo metod konserwacji, pakowania oraz przewozu tej grupy produktów. Istotnego znaczenia nabiera w tej sytuacji maksymalne skrócenie czasu dostawy - od momentu załadunku do momentu odbioru przez końcowego klienta. Zwłaszcza odpowiednie pakowanie przesyłki, celem zapewnienia i utrzymania naturalnych właściwości produktu. Praktyka pokazuje, że producenci z branży rolniczej mają problem z organizacją łańcuchów dostaw, co dla niektórych stanowi realną barierę w rozwoju eksportu i zniechęca do podejmowania wysiłku w poszukiwaniu dalekich rynków zbytu.
Obsługa logistyczna w kraju odbiorcy
Kolejnym problemem, w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorstw rozwijających działalność eksportową jest zapewnienie sobie na rynku docelowym, w miejscu odbioru przesyłki reprezentanta. Firmy, która dopilnuje jego interesów, w tym terminowego wydania przesyłki przez urzędy celne i służby weterynaryjno-sanitarne w miejscu docelowym odbioru towaru. W szczególności w przypadku towarów rolno-spożywczych, które tracą swoje właściwości w wyniku nieterminowego i niewłaściwego procesu odbioru, istotne jest potwierdzenie przez reprezentanta eksportera, stanu przesyłki w miejscu docelowym.
Wielu polskich producentów żywności, nie mających żadnego doświadczenia w eksporcie, a zmotywowana sukcesami przedsiębiorców z branży, którym udało się osiągnąć dobre wyniki dzięki zagranicznej działalności handlowej, zaczyna wchodzić na ścieżkę rozwoju poprzez eksport. I to właśnie ta grupa firm oczekuje od sektora logistyki, kompleksowej obsługi w zakresie realizacji przewozów i dystrybucji ich produktów w eksporcie. Czyli oprócz samej organizacji transportu, również odpowiedniego zabezpieczenia przesyłki, opakowania i kompetentnego doradztwa w zakresie przygotowania dokumentacji towarzyszącej wysyłce towaru. W tym również uzyskania niezbędnych świadectw weterynaryjnych, czy fitosanitarnych i innych wymaganych przez kraj docelowy zezwoleń, obsługi celnej, aż po ubezpieczenie transakcji eksportowej. Z pewnością dla branży logistycznej, która poszukuje dzisiaj obszarów do rozwoju swoich usług, może być to nowa nisza do zagospodarowania i poszerzenia portfolio klientów.
Opr. Agnieszka Rembisz, ekspert ds. strategii rozwoju działalności międzynarodowej, doradca przedsiębiorców branży rolno-spożywczej w zakresie kierunków rozwoju działalności eksportowej i współpracy inwestycyjnej
Więcej na temat możliwości eksportowych polskich produktów i ekspansji branży rolniczej na rynkach zagranicznych, p. Agnieszka Rembisz opowie podczas 5. Forum Kobiet w Logistyce, które odbędzie się już 6 czerwca 2016 r. w Wildze. Szczegóły programu i możliwości udziału na stronie: www.kobietywlogistyce.pl